‘Ken uzelf’ stond er boven de ingang van de tempel van Apollo van de oude Grieken. Ook in onze moderne maatschappij vindt dit motto veel weerklank. Kijk naar binnen. Begrijp jezelf om het leven te begrijpen… Op een of andere manier hebben deze aansporingen voor mij altijd betekenis gehad. Dat hebben ze nog steeds. Alleen hoor ik er tegenwoordig iets heel anders in dan een aantal jaren geleden.
Waarom zoeken mensen een coach? Of tips, stappenplannen en recepten? Omdat ze af willen van bepaalde gedachten, gevoelens en gedragingen. De een wil van z’n overgewicht af, de ander van z’n stress, de volgende van z’n onzekerheid. Of van perfectionisme, please-gedrag, faalangst, uitstelgedrag, conflictvermijdend of juist conflictzoekend gedrag, enzovoorts.
Wat maakt het soms zo lastig om over de 3 principes te praten op een manier die impact heeft? Wees gerust, het ligt niet aan jou! Je probeert het vormloze in de vorm van woorden en concepten te vangen. Dat is een mission impossible.
Ken je de serie Zin van het leven uit de Volkskrant? Laatst hadden ze een schrijfwedstrijd uitgeschreven. Je kon een zelfinterview schrijven volgens het format van deze serie. Ik was geïnspireerd, en stuurde mijn inzending op. Helaas is hij niet geselecteerd. Dus publiceer ik hem bij deze dan maar zelf!
Als je je fijn voelt, dan onderga je die ervaring gewoon. Je hebt geen behoefte om hem te duiden. Om er verder iets van te vinden, of om hem te veranderen. Je bent ontvankelijk voor je ervaring. Anders gezegd: je staat wijd open. Je voelt wat er te voelen valt.
Ik kreeg een vraag van Harriët. Ze zei: ‘Ik heb begrepen dat het vanuit de 3 principes niet de bedoeling is dat je nadenkt over je belemmerende overtuigingen en je geconditioneerde gedrag. Toch heb ik zelf erg veel baat gehad bij de vier vragen uit The Work van Byron Katie. Die hielpen me enorm om in te zien dat mijn gedachten niet waar zijn. Mag je dan echt niet de inhoud van je gedachten onderzoeken? Dat kan toch behulpzaam zijn?’
Wat doen we toch ons best om iemand te zijn. En wat sloven we ons toch uit om het leven in goede banen te leiden. We streven en zwoegen wat af! Blijkbaar geloven we dat dit nodig is. Maar wat nou als dit een misvatting is? Wat nou als we simpelweg kunnen ontspannen in wie we zijn?
Ik houd ervan om veel tijd in mijn eentje door te brengen met lezen, mijmeren, schrijven, bedenken. Vroeger vond ik dat een probleem. Waarom? Omdat ik dacht dat ik anders moest zijn.
Onzekerheid. Niemand heeft er honderd procent van de tijd last van. Het steekt de kop op in situaties waarin je gelooft dat je tekortschiet. Dan ontstaat de angst om beoordeeld te worden, of om het fout te doen. Of allebei, in mijn geval.
Jaren geleden nam een kennis me eens mee naar een soort seminar over persoonlijke ontwikkeling. Er hing een wat vreemde sfeer. Voor een stampvolle zaal stond een trainer fanatiek te oreren. ‘Wie is er hier allemaal verlegen’, riep hij op een bepaald moment uit. Met een aantal andere aanwezigen stak ik mijn hand op. ‘Onzin’, bulderde hij vervolgens, ‘je bent helemaal niet verlegen, dan denk je maar!’