Toen ik een jaar of tien was, zat ik bij een kinderkoor. De dirigent was een kennis van mijn moeder. ‘Moet je horen’, had ze op een gegeven moment tegen hem gezegd, ‘Eline staat thuis altijd zo heerlijk te zingen, waarom geef je haar niet eens een solo?’
Soms heb je je dag niet. Dan pakken de dingen niet uit zoals je gehoopt had. Gesprekken nemen een gekke wending. Wat je zegt komt niet aan zoals je het bedoeld had. Je voelt geen connectie.
Klanten komen vaak bij mij omdat ze tips en adviezen willen. Neem Joost. Die kwam binnen met een heldere vraag. Hij spreekt regelmatig voor grote groepen, en dat gaat hem prima af. Toch riep het vooruitzicht iedere keer weer zo veel spanning op dat hij er slapeloze nachten van had. Joost is er aan gewend om problemen methodisch en analytisch te lijf te gaan. Dat was ook zijn insteek voor het coachtraject. Of ik hem even snel wat technieken kon aanreiken om van die vervelende spanning af te komen.
‘Na elke vergadering zie je eruit alsof je een halve marathon hebt gelopen.’ Die feedback kreeg ik eens een keer van een collega op zo’n 360˚-formulier. Hij sloeg de spijker op z’n kop, want zo voelde ik me inderdaad na afloop van een vergadering. Uitgewrongen en uitgeteld. Elke vergadering was voor mij een vervelende ervaring.
‘Maar Eline’, verzuchtte een klant, ‘het besef dat je jezelf je eigen ellende aandoet, is toch verschrikkelijk!’ We hadden het over het fenomeen dat wij mensen onze eigen ervaringen creëren door onze gedachten. Dit inzicht kan inderdaad confronterend zijn. Maar tegelijk is het goed nieuws. Want als je niet blij bent met je ervaring, dan kun je dus ook andere, fijnere ervaringen creëren. De vraag is: hoe doe je dat?
Bij mijn trainingen oefenen we veel met praten voor de groep. Nadat een van de deelnemers iets heeft verteld, is mijn eerste vraag altijd: ‘’Wat ging er goed?”. Negen van de tien keer antwoordt de betreffende persoon dan: ‘Ik had het gevoel dat ik totaal onsamenhangend aan het vertellen was’.
Ben jij ook zo goed in gedachten lezen en toekomst voorspellen? Veel van mijn klanten wel. Althans, ze denken dat ze dat kunnen. Rampscenario’s bedenken, invullen wat anderen wel niet van ze zullen denken; ze hebben het vaak tot een hogere kunst verheven. Wat natuurlijk eeuwig zonde is. Want het helpt ze niet. Integendeel, het belemmert ze juist om in actie te komen. Gelukkig is er wel degelijk een tegengif voor dit ‘glazenbol-syndroom’.
Afgelopen vrijdag gaf ik met collega-coach Sander Strating een workshop solliciteren voor introverten. De deelnemers aan deze workshop noemden twee belangrijke redenen waarom ze solliciteren zo lastig vinden. Ten eerste denken dat ze het talent missen om zichzelf te verkopen. Ten tweede vinden ze het diep in hun hart onzin dat dit van ze gevraagd wordt. Ze weten waar ze goed in zijn en vinden het niet nodig om anderen daarover te vertellen.
Als introvert kun je je in het sociale verkeer over van alles en nog wat zorgen maken. Bijvoorbeeld omdat je je afvraagt of je wel een goede eerste indruk hebt gemaakt op de ouders van je vriendin. Of omdat je bang bent dat je tijdens een sollicitatiegesprek niet zelfverzekerd genoeg overkwam. Je wilt graag zelfvertrouwen of deskundigheid uitstralen, en baalt ervan als dat door spanning of zenuwen niet lukt. Herken je dit? Dan heb ik goed nieuws: recent onderzoek suggereert dat het voor een goede eerste indruk veel belangrijker is dat je betrouwbaarheid en warmte uitstraalt dan dat je zelfverzekerd en competent overkomt.
Vroeger dacht ik dat ‘netwerken’ betekent dat je op zo veel mogelijk plekken aan zo veel mogelijk mensen moet vertellen hoe fantastisch je bent. Als onmiskenbare introvert voelde ik me daar totaal niet prettig bij. Ik dacht: laat mij maar lekker in m´n eentje mijn gang gaan, dan laat ik het netwerken wel aan de extraverten over. Wat heb ik mezelf en anderen tekort gedaan met deze bekrompen opvatting van netwerken! En wat ben ik blij dat ik er nu heel anders over denk!