Een beter NU, hoe dan?
Wat is maakt het verschil tussen je goed voelen en je slecht voelen? Zijn het je omstandigheden? Nee. Je kunt het razend druk hebben, en je toch innerlijk rustig en helder voelen. Je kunt geconfronteerd worden met ziekte en dood, en tegelijk liefde en veerkracht ervaren. En andersom ook. Je kunt een vrijwel lege agenda hebben, en je toch opgejaagd voelen. Je kunt gezond en veilig zijn, en je desondanks futloos en beklemd voelen.
Het verschil? Als je je slecht voelt, wil je een beter nu. Je denkt dat je iets nodig hebt van het heden, de toekomst of zelfs het verleden om je in het nu beter te voelen. Er moet iets anders zijn dan het nu is. Je moet een strakker lijf, erkenning van je leidinggevende, excuses van je partner, een gelukkiger kind, een leukere baan, een mooier huis, een beter verleden.
Kortom, er gaapt een gat tussen wat je voelt, en wat je wilt voelen. Je ervaart onrust en een grote urgentie om je gevoel te fixen. Op een verkrampte manier probeer je af te dwingen dat er iets verandert. Je begint aan het zoveelste dieet. Je sleept je kind naar weer een nieuwe therapeut. Je vertelt je partner voor de honderdste keer eens goed de waarheid. Je speurt als een kip zonder kop naar openstaande vacatures. Je geeft je op voor de tig-ste cursus, enzovoorts…
Van binnen naar buiten
Hoe begrijpelijk deze impuls om te fixen ook is, hij berust op een paar misverstanden over de oorsprong van je vervelende gevoel.
Het verschil? Als je je slecht voelt, wil je een beter nu. Je denkt dat je iets nodig hebt van het heden, de toekomst of zelfs het verleden om je in het nu beter te voelen. Er moet iets anders zijn dan het nu is. Je moet een strakker lijf, erkenning van je leidinggevende, excuses van je partner, een gelukkiger kind, een leukere baan, een mooier huis, een beter verleden.
Kortom, er gaapt een gat tussen wat je voelt, en wat je wilt voelen. Je ervaart onrust en een grote urgentie om je gevoel te fixen. Op een verkrampte manier probeer je af te dwingen dat er iets verandert. Je begint aan het zoveelste dieet. Je sleept je kind naar weer een nieuwe therapeut. Je vertelt je partner voor de honderdste keer eens goed de waarheid. Je speurt als een kip zonder kop naar openstaande vacatures. Je geeft je op voor de tig-ste cursus, enzovoorts…
Van binnen naar buiten
Hoe begrijpelijk deze impuls om te fixen ook is, hij berust op een paar misverstanden over de oorsprong van je vervelende gevoel.
- De oorsprong van onze ervaringen ligt niet in de wereld buiten ons, maar in onszelf. We ervaren niet de dingen en de mensen, maar alles wat we geloven over de dingen en de mensen. Niet het getal op de weegschaal geeft je een gevoel, maar je overtuiging dat dit getal anders zou moeten zijn. Niet het gedrag van je partner triggert een emotie, maar je geloof dat je partner zich op een andere manier zou moeten gedragen.
- De realiteit is dat de dingen in het moment zijn zoals ze zijn. Het is wat het is. Het getal op de weegschaal is, en het gedrag van je partner is. Willen dat ze nu anders zijn, veroorzaakt mentaal lijden.
- Dat de dingen zijn zoals ze nu zijn, wil niet zeggen dat ze blijven zoals ze zijn. Niets in het leven is statisch. Alles is voortdurend in beweging en aan verandering onderhevig. Inclusief jijzelf en je ervaringen. Geloven dat de dingen en mensen statisch zijn, is ook een bron van mentaal lijden.
- Het leven ontvouwt zich van moment tot moment. We kunnen niet weten wat er in de toekomst gaat gebeuren. En ook niet wat we dan zullen denken of voelen. En toch projecteren we onbewust van alles op de toekomst, op grond van wat we zijn gaan geloven over onszelf en de wereld. Ook dit is een bron van mentaal ongemak.
Hoe groter het verzet tegen wat zich nu voordoet, en hoe angstiger of onwenselijker het toekomstbeeld, hoe benauwder we ons in het nu voelen. We geloven dat de stress die we nu voelen, betekent dat er straks iets ergs zal gebeuren. Die beklemming geeft ons het gevoel dat we niet oké zijn. Dat er nu iets moet veranderen om weer oké te worden.
Niet bang zijn voor je eigen ervaringen
Het is heel behulpzaam voor mensen om te gaan zien hoe hun ervaring in het moment tot stand komt. Want dan kunnen ze gaan zien dat ze in werkelijkheid altijd oké zijn:
- Het gevoel van niet-oké zijn is een tijdelijke illusie, gecreëerd door onzeker denken. Het probleem is dat we proberen om dat onzekere denken op te lossen met nog meer denken. Dat is een menselijke respons, maar het werkt niet. De 3 principes kunnen mensen bewust maken van die respons. Dan gaan ze zien dat er naast die respons nog een andere optie is, namelijk: wachten.
- We zijn perfect toegerust om in het hier-en-nu met wijsheid, veerkracht en creativiteit met onze omstandigheden om te gaan. Om met helderheid mee te bewegen met de stroom van het leven. Het zit ingebakken in ons systeem. Diep van binnen weten dat. Alleen lijkt het soms alsof we de weg kwijt zijn Dan raken we verstrikt in onze gedachten over wat er anders zou moeten zijn om oké te zijn. Die gedachten nemen het zicht op de heelheid even weg. En dan lopen we het risico om krampachtige acties te ondernemen. Acties waar we later spijt van krijgen, of die bijdragen aan nog meer verkramping.
Op zo’n moment valt er niets te doen om je weer goed te voelen, behalve openstaan voor je ervaring in het moment. Voelen wat je voelt, in plaats van je gevoel proberen te fixen. Je hoeft je niet door je verkramping te laten opjagen. Voel het maar gewoon, en doe niks. Vroeg of laat komt je onzekere, onrustige denken tot rust. Dan keer je weer terug in het hier-en-nu, en dan heb je weer toegang tot je innerlijke wijsheid, gezonde verstand, veerkracht en creativiteit. Die stellen je in staat om op een zinvolle manier te bewegen. Om in het hier-en-nu heldere, heilzame acties te ondernemen die een nieuwe ervaring creëren in het volgende hier-en-nu.
De 3 principes reiken je deze manier van kijken aan.