Vallen en weer opstaan

We zijn tegelijk kwetsbaar en veerkrachtig. We vallen, en we staan weer op. Kwetsbaarheid en veerkracht zitten ingebakken in de menselijke natuur.

Om weer op te staan, grijpen we ons vaak vast aan onze conditionering. Aan overlevingsstrategieën die we ooit hebben ontwikkeld als respons op overweldigende ervaringen. Die conditionering wordt als het ware een kruk waarmee je te lang blijft rondlopen. Ooit hielp hij je door je geblesseerde voet te ontlasten. Je bent zo gewend geraakt aan de kruk dat je niet ziet dat hij je niet langer dient. Dat je hem als onnodige ballast met je meetorst. In de greep van je conditionering ben je als het ware verslaafd geraakt aan je kruk.

Maar gelukkig ben je niet gedoemd om op de automatische piloot patronen te herhalen. We zijn niet de slaven van onze patronen. Door bewustwording ontstaat de mogelijkheid om weer op te staan zonder de kruk van je overlevingsstrategie. Tussen stimulus en respons is een ruimte. Die ruimte kun je gaan herkennen. Inzicht in hoe je conditioneringen het zicht op die ruimte verhullen, kan de dwingende greep van ervan doen verslappen. 

Als mens heb je per definitie het vermogen om geraakt te worden. Onvermijdelijk hebben we allemaal onze nare ervaringen, traumatische herinneringen en ingewikkelde emoties. En allemaal ontwikkelen we geconditioneerde patronen om onze gevoelens van angst en onzekerheid te hanteren. Dat is niet iets persoonlijks dat je in jezelf moet zien te overwinnen. Het hoort gewoon bij menszijn.

We hebben geen controle over de stimulus. Over wat ons overkomt, of over welke gedachten een emotie in ons triggeren. Maar we kunnen ons er wel van bewust zijn dát er een oude respons is getriggerd. Dat we ons in het hier-en-nu vastgrijpen aan de kruk omdat we de pijn van vroeger niet willen voelen. En dan ontstaat de mogelijkheid om simpelweg te voelen wat we voelen. In de ruimte tussen stimulus en respons ontspant de hand die de kruk vasthoudt.

Want menszijn gaat net zo goed gepaard het vermogen om met veerkracht, helderheid en wijsheid met nare ervaringen te dealen. We hebben het vermogen om onszelf toe te staan om te voelen wat we voelen. Om open te staan voor nieuwe inzichten en gedrag. Om iets nieuws toe te laten in ons bewustzijn, waardoor we gedrag kunnen kiezen dat buiten de beperkingen van onze conditioneringen ligt.

We zijn niet gebroken of beschadigd, maar heel. We hoeven onze kwetsbaarheid niet te cultiveren, en onze veerkracht niet te trainen. Kwetsbaarheid en veerkracht kunnen we gaan herkennen als aspecten van onze heelheid. We kunnen ons bewust worden van het aangeboren vermogen om met helderheid en wijsheid op onze pijnlijke ervaring te reageren. 

Hoe kun je je heelheid gaan herkennen? Een fijne en uitnodigende manier is wat mij betreft door je te verdiepen in de 3 principes van Sydney Banks. Nieuwsgierig? Hier kun je er meer over lezen.