Waarom je niet aan jezelf hoeft te werken

Ik heb wel eens klanten die letterlijk te horen kregen: ‘Je bent te introvert. Daar moet je aan werken.’ En dan werden ze bijvoorbeeld naar een assertiviteitstraining gestuurd om zichzelf bij te schaven.

Werken aan jezelf is een raar concept. Want wie werkt er dan precies aan wie? Alsof je uit twee delen bestaat, waarbij het ene deel wordt bewerkt door het andere. Een deel dat niet goed is zoals het is. En daarom geoptimaliseerd moet worden door het superieure deel. De mens als mecanicien van zichzelf.

Dit mechanistische mensbeeld slaat nergens op. Je bent geen machine die is opgebouwd uit afzonderlijke delen. En je bent ook geen halfproduct dat nog afgemaakt moet worden. Je bent een gaaf, integraal organisme.

Kinderen zijn niet druk bezig om zichzelf te verbeteren en toch groeien ze. Groeien is een basaal en fundamenteel aspect van het menselijk bestaan. We worden geboren als baby’s en beginnen onvermijdelijk te groeien en te leren. Door te leven, in interactie met onze omgeving voltrekt onze ontwikkeling zich. 

Van nature wellen er bovendien verlangens, interesses en inspiratie in ons op. Als we die volgen, ontwikkelen we vanzelf nieuwe vaardigheden, doen we kennis op, leren we nieuw gedrag aan. Op een natuurlijke manier. Niet om een vermeend gebrek weg te werken, omdat je tekortschiet of imperfect bent. Maar vanuit een authentiek verlangen en een natuurlijke beweging.

Uit welk vaatje tap je als je gaat ‘werken aan jezelf’? Vanuit een natuurlijk verlangen, of vanuit het geloof dat je imperfect bent? Omdat je jezelf een fijnere ervaring gunt, of omdat je gelooft dat er iets mis met je is?

Het verschil is heel duidelijk voelbaar. Werken aan jezelf vanuit een geloof in gebrek ondermijnt je plezier en zelfvertrouwen. Het versterkt de overtuiging dat je niet goed bent zoals je bent.

Nieuwe dingen leren vanuit het besef dat je al heel bent, vergroot je plezier en zelfvertrouwen. Wat mij betreft is dat dan ook het enige waar je ‘aan zou moeten werken’; aan je geloof in je eigen imperfectie! 

Maar dat is in feite helemaal geen kwestie van werken. Alleen maar van inzicht. Van een radicaal andere kijk op jezelf. Een fris perspectief op je eigen heelheid. Dat perspectief reiken de 3 principes je aan.