Jezelf zijn is geen activiteit

De aansporing om ‘gewoon jezelf te zijn’, zorgde vroeger voor een soort kortsluiting in mijn hoofd. Ik kreeg deze woorden bijvoorbeeld te horen als ik zenuwachtig was voor een optreden of presentatie. Ze brachten me in verwarring.

Ten eerste maakten ze me alleen maar nog nerveuzer, omdat ik juist geloofde dat het niet genoeg was als ik als mezelf verscheen. Dat ik dan niet overtuigend, entertainend, stellend, zelfverzekerd genoeg zou zijn.

Ten tweede was mijn probleem nou juist dat het me vaak niet lukte om mezelf te zijn als alle ogen op me gericht waren. Dan veranderde ik in een verkrampte, onzekere, onnatuurlijke versie van mezelf.

Ten derde vond ik het hele concept van jezelf zijn problematisch. Want wie was ik dan werkelijk? De Eline met fysieke stressverschijnselen die soms verscheen, of de Eline zonder deze verschijnselen die zich op andere momenten aandiende?

Kortom, ik hoorde in de aansporing om gewoon mezelf te zijn een ingewikkelde opgave. Een examenvraag die je onmogelijk kunt beantwoorden, omdat je de vraag überhaupt niet snapt.

Zijn is geen doen

Het probleem was dat ik dacht dat ik iets moest doen om mezelf te zijn. Maar jezelf zijn is geen activiteit. Er valt niets te doen. Je hoeft alleen te laten zijn wat er al is.

Ik had een plaatje van hoe ik zou moeten zijn, en ik had een plaatje hoe ik was. Tussen beide plaatjes gaapte een gat. Ik geloofde dat ik iets moest doen om dat gat te overbruggen. En tegelijk geloofde ik dat ik nooit zou kunnen voldoen aan het gewenste plaatje. Al die concepten belemmerden me om gewoon te verschijnen zoals ik op dat moment verscheen. Met als gevolg dat ik iedere keer spanning en een gevoel van falen ervaarde in situaties waarin ik zichtbaar was.

Gelukkig kreeg ik steeds meer inzicht in hoe dit in mijzelf werkte. Daardoor viel ik stukje bij beetje steeds meer van mijn geloof in de plaatjes in mijn hoofd. Het maakte ook dat ik niet meer zo bang was voor mijn eigen spanning. Ik ging ervaren dat die spanning geen probleem was als ik mezelf toestond om zenuwen te voelen. Dat ik gewoon kon delen wat er in het moment in mijn hoofd of hart speelde. Zonder me druk te maken over de vraag of het wel overtuigend genoeg was. Dat het genoeg was om te zijn wie ik op dat moment was.

Maakbaarheid is een illusie

Ook ging ik steeds meer zien dat je nooit resultaten kunt afdwingen. Soms gaan de dingen zoals je graag wilt. Dan krijg je bijvoorbeeld positieve respons. Maar soms pakken ze niet zo uit als je gehoopt had. Dat is het leven. Je kunt in het moment je best doen met wat je op dat moment tot je beschikking hebt. Dat is genoeg, ook al geloof je dat het niet genoeg was. Het gevoel dat je tekort bent geschoten, doet pijn. Maar in plaats van jezelf te veroordelen omdat je die pijn voelt, kun je je jezelf toestaan om hem te voelen. En compassie hebben met jezelf.

Je kunt in elk moment verschijnen zoals je verschijnt. Je mag zijn wie je op dat moment bent, in plaats van wie je gelooft te moeten zijn. Misschien zie je dat nu nog niet zo. Misschien geloof je net als ik geloofde dat het niet genoeg is als je jezelf bent. Maar je kunt net als ik iets anders gaan zien. Je kunt je openstellen voor de mogelijkheid dat het anders is dan jij nu gelooft. Ik nodig je graag uit om deze mogelijkheid te verkennen..!