Wat je denkt, bepaalt wat je krijgt

Je hebt een sollicitatiegesprek. Je voelt je onzeker, want je haat het om jezelf te moeten verkopen. Je bereidt het gesprek tot in de puntjes voor. Je oefent de gewenste antwoorden op zo veel mogelijk vragen. Tijdens het gesprek ben je zo bezig met het naar boven halen van de juiste antwoorden, dat je vergeet om in het hier-en-nu contact te maken. Je verkrampt en voelt dat er geen klik ontstaat. Dan krijg je een vraag die je nou net niet had zien aankomen. Je slaat dicht en zit met je mond vol tanden. Zie je wel, denk je, ik heb weer gefaald, ik kan het gewoon niet.

Wat is hier het probleem? Dat je jezelf niet kunt verkopen? Dat je introvert bent? Dat je bedenktijd nodig hebt die je niet krijgt tijdens een sollicitatiegesprek? Dat je te bescheiden bent? Dat anderen zichzelf veel beter kunnen profileren dan jij?

Nee hoor, niets van dit alles. Het probleem is dat je niet inziet dat jouw gedachten de oorzaak zijn van je ervaring. Punt.

Oké, dat moet ik misschien even uitleggen;-).

Denken is net zoiets als ademhalen; een autonoom proces dat de hele dag doorgaat, net zolang tot we dood zijn. Het brein produceert constant allerlei willekeurige en veranderlijke gedachten over van alles. Dat is zo vanzelfsprekend dat we ons er niet eens van bewust zijn.

Die gedachten roepen emoties op, die je ervaring van de gebeurtenissen om je heen kleuren. Stel dat je denkt: mijn hemel, wat heb ik een lange to-do-list vandaag! Dan voel je je gestrest en opgejaagd. Als je denkt dat je verlegen bent, dan voel je spanning wanneer alle ogen op je gericht zijn. Als je denkt dat koetjes-en-kalfjesgesprekken stom zijn, dan voel je ergernis als je zo’n gesprek moet voeren.

Wat we ervaren, voelt zo echt dat we geloven dat onze gevoelens veroorzaakt worden door de to-do-list/de presentatie die we moeten geven/de netwerkborrel waar we naartoe moeten. Door zaken buiten ons dus. Maar dat klopt niet. Die emoties worden veroorzaakt door onze gedachten over de situatie.

Negatieve emoties zijn alleen maar gedachten, ze hebben geen zelfstandig bestaan. Als een gedachte niet in jouw hoofd zit, bestaat hij niet. Deze nare emoties steken alleen de kop op als je een onrustige stemming hebt. Als je goede bui hebt, ervaar je positieve gedachten. Ga maar na; dezelfde gebeurtenis of dezelfde persoon kan totaal verschillende emoties oproepen. Je jaren 30 huis is de ene keer een charmante, sfeervolle woning met karakter, en de andere keer een tochtig, hokkerig oud krot. Je energieke collega is soms een inspirerende enthousiasteling, en soms een hyperactieve aansteller. Afhankelijk van de bui die je hebt.

Negatieve gedachtepatronen hebben de neiging om met je aan de haal te gaan. Ze leiden tot tunnelvisie. Als je onzeker bent, dan heb je problemen met helder denken. Je denken raakt besmet met negatieve emoties en gedachten, die je nog onzekerder maken, wat schadelijk is voor de kwaliteit van je denken, wat je nog onzekerder maakt enzovoort. Je gaat dingen te persoonlijk en subjectief opvatten en verliest het grote plaatje uit het oog.

Laten we even teruggaan naar het voorbeeld van het sollicitatiegesprek. Je gedachten zijn: ik moet mezelf verkopen en dat kan ik niet. Ik moet het juiste antwoord geven en dat lukt me niet onder druk. Ik kan toch nooit zo enthousiast overkomen als anderen. Enzovoort. Deze gedachten veroorzaken onzekerheid en spanning, die leiden tot verkrampt en gespannen gedrag.

Dit gedachtepatroon is natuurlijk niet nieuw. Je gedachten zijn al zo vaak deze kant opgegaan, dat je echt honderd procent gelooft dat ze waar zijn. Maar feitelijk zijn het subjectieve gedachtespinsels.

Het grote plaatje is dat het doel van sollicitatiegesprekken is dat beide partijen onderzoeken of er een match is. Je hoeft jezelf dus helemaal niet te verkopen. Het gaat er ook niet om dat je het juiste antwoord geeft, maar dat uit je antwoorden blijkt wat voor persoon jij bent. Het grote plaatje is dat jij net als ieder ander enthousiast kan vertellen over dingen die jou aan het hart gaan of waar jij warm voor loopt. Het grote plaatje is dat je best kunt aangeven dat je over sommige vragen wat langer moet nadenken.

What you think, is what you get. Je gedachtepatronen sturen je in de richting van specifieke gevoelens en gedachten. Ze beperken de mogelijkheden die je ziet en bepalen daarmee de ervaringen die je krijgt in het leven.

Als je negatieve emoties ervaart, dan is dat een indicatie voor de kwaliteit van je gedachten op dat moment. En dat is mooi, want het is een trigger om jezelf even te herinneren aan het verband tussen je gedachten en je emoties. En dan kun je uitzoomen en ontstaat er ruimte om het grote plaatje weer te zien.

Over het verband tussen gedachten, emoties en je ervaring van het leven gaat ook de training Groeien en bloeien voorbij introversie en extraversie die ik in januari geef. Het belooft een spannende ontdekkingsreis te worden naar de aard van de menselijke ervaring. We zijn al met een mooi clubje ontdekkingsreizigers. Er is nog plek voor meer deelnemers! Nieuwsgierig naar wat we precies gaan doen? Lees er hier meer over.