Mijn favoriete route naar meer flow

Waarom zit je de ene keer in een flow, terwijl je op andere momenten totaal verkrampt bent? En belangrijker nog, hoe kun je vaker de ontspannen versie van jezelf zijn? Er zijn vele wegen die naar Rome leiden. Voor de een werkt mindfulness, voor de ander filosofie of meditatie. Voor mij werkt: snappen hoe je psyche werkt. Hoe je met je eigen gedachten je gemoedstoestand creëert. Want als je de psychologie daarachter snapt, dan begrijp je ook hoe je je eigen stemming kunt beïnvloeden.

Flow of geen flow

Als je een zogenaamde flow ervaart, ga je op in het moment. Je bent niet bezig met het verleden of de toekomst. Je valt samen met je gedachten, gevoelens, ervaringen. Je staat wijd open en ze stromen als het ware door je heen.

Als je gespannen bent, val je niet meer samen met je gedachten, gevoelens en ervaringen. Ze stromen niet langer door je heen, maar je staat als het ware los van jezelf. Er is een ik in jou die jouw gedachten denkt, jouw gevoelens voelt en jouw ervaringen ervaart. Dat haalt je weg uit het hier en nu. Die afgesplitste ik in jou gaat commentaar geven of wat je denkt, voelt en ervaart. Het gevolg is dat je verkrampt.

Hoe kan dit?

Waarom voel je je het ene moment vrij en open, en het andere gespannen en gesloten? Hoe kan het dat je zulke verschillende ervaringen hebt?

Het zit allemaal in je hoofd!

De wereld die we buiten onszelf menen te zien, bestaat in feite binnenin ons. Alles wat je waarneemt is een reflectie van wat echt is. Achter de ogen waarmee je de werkelijkheid tot je neemt, zit een brein dat alles probeert te begrijpen. Dat brein is in de loop van de tijd geprogrammeerd met voorkeuren, neigingen, ervaringen, kennis, conditioneringen, overtuigingen. Het interpreteert alles wat je ziet in overeenstemming met dat programma. Alles wat je waarneemt wordt gefilterd door je systeem van bewuste en onbewuste geloofsovertuigingen. En het resultaat van dat interpreteren is jouw persoonlijke beleving van de werkelijkheid.

Dit inzicht heeft een aantal interessante implicaties voor de vraag hoe je vaker de ontspannen versie van jezelf kunt zijn:

1. Je hoeft niet bang te zijn voor je eigen ervaringen
2. Je hoeft je niets aan te trekken van het oordeel van anderen
3. Je kunt genieten van het proces en het leven ervaren in plaats van krampachtig proberen het te controleren
4. Je bent meer dan je ego
5. Je kunt nieuwe delen van jezelf ontdekken en vaardigheden leren die je nooit voor mogelijk had gehouden

#1. Je hoeft niet bang te zijn voor je eigen ervaringen

De grap is dat je gelooft wat je ziet. Je neemt aan dat wat je ziet de objectieve waarheid buiten je is. Je denkt dat ervaringen je van buitenaf overkomen, maar dat is niet zo. Je ervaringen komen voort uit je eigen gedachten.

Wanneer je je zorgen maakt over een spannend gesprek dat je moet voeren, komt de spanning die je ervaart voort uit je gedachten. Niet uit de situatie, want die heeft nog helemaal niet plaatsgevonden.
Stress en angst zijn geen karakteristieken van de situatie, maar van je eigen gedachten. Je ervaart niet de wereld, maar je gedachten over de wereld. Als je gedachten onrustig zijn, ervaar je onrust en spanning.

Op het moment dat je inziet dat elk gevoel alleen maar de schaduw van een gedachte is, hoef je niet meer zo bang te zijn voor je gevoelens. Dan hoef je ze alleen nog maar te voelen. Je gedachten komen dan ook tot rust. Als je gedachten tot rust komen, kun je je blik verbreden en loskomen van je eigen tunnelvisie. Dan kun je je aandacht richten op het hier en nu.

#2. Je hoeft je niets aan te trekken van het oordeel van anderen

Wij hebben allemaal onze persoonlijke beleving van de werkelijkheid. Iedereen is met zijn hele aandacht gericht op zijn eigen verhaal en dat is de enige werkelijkheid waarin hij leeft. Zo creëert de ander ook een beeld van jou dat voor hem als de waarheid aanvoelt. Maar het is een relatieve waarheid omdat zijn verhaal over jou niet de waarheid is. Al zijn meningen over jou gaan over het beeld dat hij van jou gecreëerd heeft. En niet over jouzelf. Wat mensen over je denken heeft dus eigenlijk niets met jou te maken! En dat is een heel bevrijdend inzicht. Je hoeft je niet te laten verlammen door de angst voor wat anderen van je zullen denken. Daar hoef je geen aandacht aan te besteden. Je hoeft je geen zorgen te maken over je prestatie. Je bent vrij om te doen wat je wilt.

#3. Je kunt genieten van het proces en het leven ervaren in plaats van krampachtig proberen het te controleren

Ons denken verandert van moment tot moment, dus het vermogen om een nieuwe gedachte te hebben over een oude situatie is natuurlijk en altijd aanwezig. Je kunt erop vertrouwen dat op de ene gedachte vanzelf een andere zal volgen. Het probleem is dat we hier juist niet op vertrouwen. We proberen onze angst te bezweren door heel hard na te denken, controle uit te oefenen, omstandigheden in de buitenwereld te beïnvloeden. Maar dat werkt averechts. Hoe koortsachtiger we nadenken, hoe complexer alles lijkt te worden. In onze poging om onze gedachten te controleren, verliezen we ons vermogen om nieuwe, frisse gedachten te laten opkomen.

Het enige wat je hoeft te doen, is je realiseren dat je aan het denken bent. Dat de emotie die je voelt, jou geen informatie verschaft over situatie buiten jou. Hij vertelt je alleen wat je gedachten over die situatie zijn. Laat het gevoel er zijn en wacht tot er een nieuwe gedachte in je opkomt die je inspireert om een actie te ondernemen in het hier en nu.

#4. Je bent meer dan je ego

Met je brein heb je een zelfbeeld geconstrueerd, een ‘ik’. Het is je ego, het stuk van jezelf dat zich identificeert met wat je gelooft over jezelf. Ook dat is een product van je eigen interpretatie. Geloven dat je samenvalt met je ego, is heel beperkend. Want dan moet je uit alle macht proberen het beeld van dat ego in stand te houden. Dan denk je dat je minder waard bent als anderen commentaar op je hebben. Of dat je meer waard bent als je geprezen wordt. Dan ga je jezelf censuur opleggen. Of geloven dat je iets niet kunt of wilt doen, omdat je ‘er geen type voor bent’. Dan blokkeer je als je iets doet waarvan jij denkt dat het niet bij jou hoort.

#5. Je kunt nieuwe delen van jezelf ontdekken en nieuwe vaardigheden leren die je nooit voor mogelijk had gehouden

Inzien dan je meer bent dan je ego, biedt ruimte om nieuwe dingen uit te proberen en te leren. Vanuit dit inzicht kun je je aandacht richten op je leerproces. Je bent dan gericht op je eigen voortgang, en niet op de vraag wat anderen van je prestaties vinden. Je gaat met open blik experimenteren en uitproberen. Je aandacht is gericht op het hier-en-nu. En voor je het weet komt je in een flow terecht:-)

Dit is dus in een notendop mijn favoriete route naar meer flow. Welke manier werkt voor jou? Is dat inderdaad meditatie of mindfulness? Of iets heel anders? Leuk als je dat laat weten in een reactie!