5 tips om je angst voor zichtbaarheid te overwinnen

Veel van mijn klanten hebben last van spanning in situaties waarin zijn zich moeten profileren. Misschien herken je dat. Die spanning leidt tot een opeenvolging van allerhande nare emoties: van zenuwen via verkramping naar het gevoel gefaald te hebben. Dit proces vreet mentale energie en belemmert je om op een natuurlijke manier zichtbaar te zijn. Herkenbaar? Doe dan je voordeel met de tips in dit artikel.

Ik weet waar ik het over heb, want ik heb het proces vele malen doorlopen. Persoonlijk had ik er vooral last van bij vergaderingen. Die vond ik echt de hel. Nu is dat wel anders. Vergaderen is nog steeds niet mijn hobby, maar dat komt vooral omdat ik het een achterhaalde methode vind om samen te werken. Ik heb geen last meer van die vreselijke spanning met alle onaangename emoties van dien.

Waar komt die spanning vandaan?

Een emotie ontstaat door een gebeurtenis waaraan je een bepaalde lading geeft. Dat kan een positieve of negatieve lading zijn. Het zijn je gedachten over de situatie die de emotie oproepen. Die emotie stuurt vervolgens het gedrag dat je vertoont. Een positieve emotie maakt dat je ontspannen en open bent, en ontvankelijkheid voor de omgeving. Een negatieve emotie maakt dat je gespannen en gesloten bent, en leidt tot blikvernauwing.

Laat ik dit proces eens illustreren aan de hand van mijn vroegere zelf tijdens vergaderingen:

Mijn gedachten: ik kan niet vergaderen, want a) ik heb tijd nodig om mijn gedachten te vormen en b) ik begrijp niets van het toneelstuk van al ego’s die tegen elkaar opboksen en c) ik ga vast weer stotteren of stamelen als ik op een of andere manier aan het woord ben.

Mijn emotie: angst. Vooral de angst om te falen en beoordeeld te worden, die zich uitte in fysieke stressreacties als een rood hoofd, trillende stem, knoop in mijn maag. En daarnaast ook afkeer van de situatie en het –mijn ogen- verachtelijke spel der ego’s.

Mijn gedrag: gesloten en afwijzend non-verbaal en verbaal gedrag: meteen gaan zitten en in de agenda duiken, geen oogcontact maken, geen praatje aanknopen, geen inbreng hebben. Niet betrokken zijn op de situatie, maar heel druk in gesprek zijn met mijn interne criticus. Die luidruchtig commentaar levert op mijn eigen ‘falen’, en op de belachelijke poppenkast waar ik onderdeel van ben. En op mijn aanstellerige collega’s die zichzelf zo graag willen horen praten.

Ik weet het, het levert geen fraai plaatje op. Maar het is nu eenmaal van het is. Of liever, het was wat het was. Mijn negatieve emoties leidden tot ernstige blikvernauwing en verkramping. Geen wonder dat ik me na afloop zo uitgewrongen en ongelukkig voelde.

Wat kun je er aan doen?

Misschien herken je een soortgelijk proces bij jezelf in situaties waarin je jezelf moet profileren. Bijvoorbeeld tijdens presentaties of sollicitatie- of netwerkgesprekken. Probeer dan eens de volgende tips:

1. Haal diep adem via je buik. Dat helpt je om te ontspannen.
2. Wees open. Neem een energieke houding aan, kijk mensen aan, maak contact door een praatje aan te knopen. Zeg iets vriendelijks of grappigs. Glimlach. Dit levert een gedeelde positieve emotie op, en positieve emoties leiden tot ontspanning en een brede blik!
3. Concentreer je op het doel van de bijeenkomst in plaats van op jezelf. Het doel van een vergadering is bijvoorbeeld NIET is dat jouw optreden en bijdrage beoordeeld worden. Wel om met elkaar informatie uit te wisselen en besluiten te nemen. Je hoeft dus geen prestatie te leveren. Als je alleen maar bezig bent met de vraag of je wel zelfverzekerd of intelligent overkomt, verlies je de verbinding met je omgeving. Al je aandacht is dan gericht op wat er binnen in jou gebeurt. Dat haalt je weg van het hier en nu. Concentreer je daarom op het eigenlijke doel. Stel vragen, en deel je kennis en visie over onderwerpen waar je iets vanaf weet.
4. Stop met oordelen. Veel mensen vormen al pratende hun gedachten. Voor hen is het volstrekt natuurlijk om dingen te zeggen die niet eerst van voor tot achter doordacht zijn. En om elkaar te onderbreken of voor hun beurt te praten. Ze vinden het prettig om zoveel mogelijk input te krijgen, want dat helpt ze in hun denkproces. Dit alles maakt ze natuurlijk nog niet tot aanstellerige ego-maniakken. Ze hebben alleen een andere manier van denken en reageren dan jij.
5. Vertel wat er in je hoofd omgaat. Realiseer je dat jij kunt bijdragen aan het doel van de bijeenkomst door je gedachten te delen, ook onuitgewerkte ideeën of meningen die je nog niet 100% kunt onderbouwen. En leg gewoon uit dat je soms meer tijd nodig hebt om met een standpunt te komen. Schaam je daar niet voor, maar verklaar jezelf.

Bonustip: Beschouw iedere situatie als een kans om je vaardigheden te ontwikkelen. Experimenteer met bovenstaande punten, ontdek wat voor jou werkt en doe daar meer van!

Er zijn natuurlijk nog veel meer tips die helpen om je op een natuurlijke manier te profileren. Te veel om in een artikel te noemen. Heb je behoefte aan meer, of wil je serieus aan de slag met je angst voor zichtbaarheid, bekijk dan eens mijn aanbod. Ik help je graag verder!