Omarm het afwijkende in jezelf, het is waarschijnlijk je beste asset!

Logischerwijs zijn de meeste mensen die mij benaderen voor individuele coaching introvert. Soms neemt een extravert contact op die het lastig vindt om zichzelf te verkopen. Ja, je leest het goed. Ook extraverten kunnen hiermee worstelen! Waarom is het voor veel mensen toch zo moeilijk om uit te dragen waar ze goed in zijn?

(Grappig detail: extraverten bellen me om een afspraak te maken voor een intakegesprek. De meeste introverten doen dat niet. Die houden niet van telefoneren en regelen de eerste afspraak het liefst per mail. Vaak hoor ik iemands stem voor het eerst als hij bij mij aan tafel zit voor een kennismaking!)

Even terug naar de extravert die het moeilijk vindt om zichzelf te verkopen. Die heeft last van schroom om te benoemen wat zijn kwaliteiten zijn. Dat is voor veel mensen heel moeilijk. Vaak komt dat voort uit een gebrek aan acceptatie van wie je bent.

Ieder mens wordt geboren met een uniek pakketje eigenschappen en talenten. Een aantal van de talenten uit dat pakketje sluit prima aan bij wat in je omgeving de norm is. Andere eigenschappen passen minder goed bij wat door de omgeving verwacht en gewaardeerd wordt. Hoe minder goed jouw talenten aansluiten, hoe lastiger het vaak wordt om die eigenschappen in jezelf te waarderen. Het gevolg kan zijn dat je gaat proberen je aan te passen aan de norm, waardoor je uiteindelijk vervreemd raakt van jezelf.

In mijn pakket zitten de eigenschappen intuïtief, idealistisch, empathisch en creatief. Zoals het hier staat, klinkt het als een mooi rijtje sterke punten, maar ik had het lange tijd het gevoel dat ze vrij nutteloos waren. Want deze combinatie maakt dat ik het heel moeilijk vind om te bepalen wat ik wil of vind. Ik kan me namelijk in elk standpunt inleven en benader alles met een holistische blik. Als kind kon ik maar niet begrijpen dat mensen elkaar zo slecht begrepen. Ook leidt deze combi tot besluiteloosheid, moeite met plannen en verstrooidheid. Ik ben zo iemand die als kind drie keer per maand haar gymtas in de bus liet liggen en zat als student jarenlang vast aan een ongewenst abonnement omdat ik er nooit op tijd aan dacht om het op te zeggen. (Dat soort dingen gebeurt me eerlijk gezegd nog steeds regelmatig, ook al doe ik heus mijn best om alert te zijn;-)).

Gelukkig waardeerden mijn ouders me om wie ik was. Maar in de maatschappij voelde ik me vaak tekortschieten. In onze Nederlandse individualistische cultuur wordt het zeer gewaardeerd als je direct bent en duidelijke meningen verkondigt. Op plannen maken en gestructureerd taken afronden wordt een groot beroep gedaan. Allemaal dingen die slecht passen bij mijn pakketje. Begrijpelijk dus dat ik dacht dat ik duidelijk, gestructureerd en rationeel moest worden in plaats van associatief, flexibel en gevoelig te zijn. Tot op zekere hoogte lukte dat. Ik was goed in studeren en leerde om zaken gestructureerd aan te pakken. Ik kan veel discipline opbrengen, en dat stelde me in staat om in allerlei banen naar behoren te functioneren. Maar om nou te zeggen dat ik er gelukkig van werd: nee. Het kostte me vooral heel veel energie.

Want dat is het hem nou juist: als je in de wieg bent gelegd als gevoelige, creatieve, besluiteloze, warhoofdige idealist, is het dus NIET de bedoeling dat je je ontwikkelt tot een stellige, daadkrachtige, besluitvaardige rouwdouwer! Het is dan de bedoeling dat je een effectieve en gelukkige idealist wordt! Je hebt dat pakketje niet voor niets. Het bevat die eigenschappen waarmee jij een waardevolle bijdrage kunt leveren aan de wereld. Hoe meer je die eigenschappen de ruimte geeft, hoe meer je leeft in overeenstemming met jezelf. En hoe groter je bijdrage kan zijn. Juist omdat ik empathisch en intuïtief ben, kan ik mensen heel goed bewust maken van de beperktheid van hun eigen perspectief. Daarom ben ik er goed in om extraverten en introverten te helpen elkaar beter te begrijpen. Omdat ik idealistisch ben, kan ik mensen helpen stappen te zetten die ze zelf niet voor mogelijk hadden gehouden.

Natuurlijk moet ik me tot op zekere hoogte aanpassen. Anders kan ik niet functioneren met twee banen en een gezin met drie kinderen. Natuurlijk moet ik in die rollen zorgen dat allerlei logistieke processen goed verlopen. Maar ik moet daarbij niet vergeten om ruimte te maken voor dingen die mij energie geven. En mild zijn voor mezelf als mijn verstrooidheid roet in het eten gooit;-).

Extraversie is de norm in onze samenleving, maar extraverten kunnen net zo goed last hebben van vervreemding. Neem bijvoorbeeld een extravert met het volgende pakket: besluitvaardig, het vermogen het grote geheel te overzien en groot te denken, competitief, kritisch, recht door zee. Wat gebeurt er als zo iemand wordt geboren in een gezin waarin de norm is: doe maar gewoon en steek je kop niet boven het maaiveld uit? Die kan evengoed het idee krijgen dat zijn talenten niet waardevol zijn, ook al sluiten ze op het eerste gezicht wel aan bij wat er in de maatschappij gevraagd wordt.

Mijn pleidooi: weg met het eenheidsworst-denken! Laten we stoppen met onszelf en anderen door de mal van de omgeving te willen persen. Niemand past immers volledig in die mal. Ik zou zeggen: omarm het afwijkende in jezelf, het is waarschijnlijk je beste asset! Mijn voornemen voor 2016 is dan ook om mijn innerlijke idealist de ereplaats te geven die hij verdient!

Hoe zit dat bij jou?