Waarom je echt vaker een roze bril moet opzetten

Je hebt van die mensen die tegen de klippen op een positieve tjakka-houding blijven uitdragen. Dat kan best irritant zijn. Het is leven is nou eenmaal niet alleen maar rozengeur en maneschijn en negatieve emoties horen er ook bij. Het heeft weinig zin om dat te ontkennen. Toch is het wel degelijk verstandig om vaker een roze bril op te zetten. Zeker als je de neiging hebt om te piekeren over dingen die niet goed zijn gegaan.

Introverten hebben talent voor wat Luk Dewulf noemt ‘herkauwen’. Ze kauwen als het ware op hun ervaringen. Ze denken veel na over alles wat ze overkomt, herbeleven het en proberen in zichzelf woorden te vinden voor wat ze beleefd hebben. Als je dit talent effectief inzet, kun je er veel profijt hebben. Door wat gebeurd is in je hoofd te herbeleven, begrijp je alles veel beter. Ook vind je vaak woorden om bij anderen te benoemen wat ze meemaken door wat je zelf hebt meegemaakt.

Zoals dat het geval is bij talenten, zijn ze helaas niet altijd effectief. Herkauwen kan al snel piekeren worden. En van piekeren word je meestal niet vrolijk! Gelukkig kun je dit negatieve patroon doorbreken met behulp van de nieuwste inzichten uit de positieve psychologie.

Broaden-en build-effect

Vanuit de positieve psychologie komt steeds meer inzicht in de werking van positieve emoties en de effecten ervan op de fysieke en geestelijke gezondheid van mensen. Hoogleraar psychologie Barabara Fredrickson heeft hier veel onderzoek naar gedaan.

Negatieve emoties leiden automatisch tot specifiek gedrag dat de kans op overleven in bedreigende situaties bevordert. Zo leidt angst bijvoorbeeld automatisch tot vluchtneigingen als er brand uitbreekt. Deze tunnelvisie is nuttig in levensbedreigende omstandigheden, maar in veel andere situaties zijn positieve emoties veel effectiever. Positieve emoties verbreden volgens Fredrickson juist onze aandacht en onze blik. Ze stellen ons in staat om creatieve verbindingen te maken, onze verbondenheid met anderen te zien, en problemen met een heldere blik onder ogen te zien. Dit noemt Fredrickson het Broaden-effect. Naarmate mensen meer positieve emoties ervaren, neemt hun veerkracht toe en ontwikkelen ze instrumenten die ze nodig hebben om verder te groeien. Dit wordt het Build-effect genoemd.

De negativity bias is je vijand

Jammer genoeg worden deze positieve effecten als het ware tegengewerkt door de zogenaamde negativity bias. Dit is de neiging die wij mensen hebben om meer waarde te hechten aan negatieve ervaringen en ze beter te onthouden dan positieve. Daar heb ik zelf behoorlijk last. Als ik feedback krijgt die voor 95% uit lof bestaat, houdt de overige 5% kritiek me veel meer bezighouden dan de complimenten die ik hebt gekregen. Ik moet mezelf op zo’n moment echt even tot de orde roepen. Als ik dat niet doe, vergeet ik helemaal te genieten van het succes dat ik behaald heb. De positieve effecten ontstaan alleen als er ten minste driemaal zoveel positieve emoties als negatieve emoties zijn. En het zou zo maar kunnen dat je daarmee als introvert een achterstand hebt. Je bent van nature al meer geneigd om dingen te herkauwen, en dan helpt de negativity bias niet mee om dat op een constructieve manier te doen!

Wat kun je dan wel doen?

Het broaden-and-build-effect heeft positieve gevolgen voor het welzijn van mensen, niet alleen mentaal, maar zelfs ook fysiek. Het is dus slim om manieren te vinden om meer en vaker positieve emoties te ervaren. Dat lijkt misschien makkelijker gezegd dan gedaan. Veel mensen beschouwen een positieve emotie als iets wat ze overkomt, en niet als iets wat je zelf kunt oproepen. Er zijn echter wel degelijk dingen die daarbij helpen. Zo zal je meer positieve emoties ervaren naarmate je meer:

• nadenkt over je wensen en dromen;
• focust op sterke punten en talenten in plaats van dingen die je nog niet goed kunt;
• manieren vindt om profijt te hebben van tegenslag.

Voor veel van mijn klanten helpt het enorm om een positivo-logboek bij te houden. Elke dag of een keer per week nemen ze even de tijd om op te schrijven welke positieve ervaringen ze hebben opgedaan. Dat is echt een super eenvoudige, laagdrempelige en effectieve manier om vaker een roze bril op te zetten. Je hoeft dus niet als een blije eikel al tjakka en hosanna roepend door het leven te gaan om te profiteren van het broaden-and-build-effect. Probeer het maar eens!

Welke strategieën heb jij om focussen op positieve emoties? Als je een goede tip hebt, deel hem dan hieronder!